پرسش: استفاده از فیلتر شکن ها با توجه به این نکته که قانونی نیستند، جهت ورود به سایت‌ها و کسب اطلاعاتی که نیاز است (زناشویی، خانواده، سیاسی و ..) مجاز است؟

پاسخ دفتر رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای: تابع قوانين و مقررات مربوطه مى‌باشد.

پاسخ دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی: از قوانين و مقرّرات حکومت اسلامى تخلّف نشود.

پاسخ دفتر حضرت آیت الله سیستانی: حضرت آيت الله اجازه نمي دهند.

 

 

سؤال: با توجه به این که وب سایت "فیس بوک" در ایران فیلتر شده است آیا ورود به چنین سایتی صرفاً برای ارتباط با دوستان و بدون هیچ فعالیت سوء علیه منافع ملی جمهوری اسلامی اشکال دارد؟ 

حکم استفاده، بازدید و همچنین عضویت در شبکه‌های مجازی مثل "فیس بوک" چیست؟

آیت الله العظمی خامنه‏ ای: به‌طور کلی اگر مستلزم مفسده (مانند ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل) بوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست؛ والا مانعى ندارد.

آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی: چنانچه این موارد برخلاف قوانین و مقررات باشد و مفسده داشته باشد جایز نیست.

آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی: به طور کلی استفاده از فضاهای مجازی برای جهات مشروع و صحیح که موجب فساد عقیده و اخلاق نشود بلکه بتوان از آن در جهت تبلیغ و ترویج معارف دینی استفاده کرد ‌مانعی ندارد بلکه مطلوب است؛ اما رفتن در سایت‌هایی که باعث سست‌شدن عقیده و فساد اخلاق و یا ترویج باطل باشد، حرام است.

آیت الله العظمی حسینی روحانی: عضویت در این قبیل سایت‏ها و شبکه های اجتماعی اگر موجب اعمال خلاف شرع و دین نگردد، بلامانع است.

 

 

بنا بر اعلام مسئولان قضایی همه‌روزه برخی سایت‌های کشور به دلیل عدم رعایت قوانین فیلتر و یا پالایش می‌شوند و در این میان برخی کاربران فضای مجازی برای دسترسی به تارنمای مورد نظر فیلترشکن‌های مختلفی را مورد استفاده قرار داده و به سایت مورد نظر دسترسی پیدا می‌کنند.

 طبق ماده اول مبحث یکم قانون جرایم رایانه‌یی کشور هرکس به طور غیرمجاز به داده‌ها یا سیستم‌های رایانه‌یی یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است، دسترسی یابد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

 

همچنین بر اساس ماده (۲۷) قانون جرایم رایانه‌یی در صورت تکرار جرم برای بیش از دو بار دادگاه می‌تواند مرتکب را از خدمات الکترونیکی عمومی از قبیل اشتراک اینترنت، تلفن همراه، اخذ نام دامنه مرتبه بالای کشوری و بانکداری الکترونیکی محروم کند.

 

در چنین شرایطی چنانچه مجازات حبس آن جرم نود و یک روز تا دو سال حبس باشد، محرومیت از یک ماه تا یک سال خواهد بود و اگر مجازات حبس آن جرم دو تا پنج سال حبس باشد، محرومیت از یک تا سه سال تعریف می شود.همنچنین چنانچه مجازات حبس آن جرم بیش از پنج سال حبس باشد، محرومیت از سه تا پنج سال اعمال خواهد شد.

 

 

 

مرکز ملی فضای مجازی در روزهای آینده با معرفی یک پرتال عمومی ثبت‌نام متقاضیان دریافت و خرید وی پی ان قانونی را آغاز می کند.

 

جامعه علمی، کاربران اینترنت می‌توانند برای دریافت خدمات قانونی vpn در روزهای آینده ثبت‌نام کنند.

 

مرکز ملی فضای مجازی در روزهای آینده با معرفی یک پرتال عمومی ثبت‌نام متقاضیان دریافت vpn قانونی را آغاز می کند.

 

در این ثبت نام اشخاص حقوقی مشخصات سازمان، دستگاه یا شرکت خود و IP را که از آن استفاده می کنند و اشخاص حقیقی مشخصات و IP خود را درج خواهند کرد. مدتی طول خواهد کشید تا این اسناد بررسی شود و به تدریج خدمات قانونی vpn داخل کشور ارائه خواهد شد.

 

مرکز ملی فضای مجازی خدمات قانونی vpn را به منظور ساماندهی فضای فیلترینگ کشور ایجاد می کند تا پس از آن خدمات غیرقانونی vpn اجازه فعالیت نداشته باشد.

 

اخوان بهابادی رئیس مرکز ملی فضای مجازی در این خصوص گفت: یکی از تبعات خلأ قانونی برای ارائه خدمات vpn این بود که مردم برای دسترسی به بعضی از سایتهایی که به دلیل نبود امکانات کافی در کشور برای اعمال فیلترینگ به اشتباه فیلتر شده بود از ابزارهای فیلترشکن استفاده می‌کردند.

 

وی افزود: برای مثال یک خبرنگار نیاز دارد به انواع سایتهای خارجی دسترسی داشته باشد حال اگر این خدمت به صورت قانونی در کشور ارائه نشود مجبور است به صورت غیرقانونی به این هدف برسد.

 

اخوان بهابادی با اشاره به اینکه در بیشتر کشورها نوعی فیلترینگ اعمال می‌شود، گفت: هر کشوری بنا به شرایط خاص فرهنگی خود معیارهایی برای پالایش محتوا دارد و ما نمی توانیم اجازه دهیم که داخل کشور کودکان ما به یک محتوای مبتذل در اینترنت دسترسی داشته باشند.

 

وی افزود: فیلترینگ در کشور ما دارای نقصهایی است که باید برطرف شود و دلیل آن هم نحوه فیلترینگ داخل کشور است که در حال حاضر بر روی آدرس یا اصطلاحاً URL وجود دارد.

 

 گفت: به همین دلیل اگر داخل محتوای یک سایت که شاید صدها صفحه داشته باشد یک محتوای مجرمانه در یکی از صفحات آن باشد نرم افزار کل آن سایت اصلی را فیلتر می‌کند.

 

وی افزود: راه حلهایی برای این منظور پیدا شده است و ما در تلاشیم با کمک مردم و کاربران این نقص را به حداقل ممکن کاهش دهیم.

 

رئیس مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه می توان از vpn استفاده‌های مفیدی به ویژه در دور زدن بسیاری از تحریمها کرد گفت: برای مثال یکی از دانشگاههای برتر کشور مورد تحریم علمی قرار گرفت و دسترسی منابع علمی برای دانشجویان این دانشگاه محدود شد که با استفاده از این ابزار و با روشهای ایرانی توانستیم این تحریم را دور بزنیم.

 

با این اوصاف به نظر می رسد این مقوله از چند جنبه حائز اهمیت است:

۱-  استفاده از فیلتر شکن  با توجه به استفتائات ذکر شده در بالا، خلاف قانون و خلاف شرع به حساب می آید. در نتیجه  لزوم توجه  اقشار مختلف مردمف نسبت به این امر ضروری می نماید . به عبارتی دیگر چنانکه توجه یک مسلمان به نماز و روزه و تکالیف دینی از مقدمات و ضروریات قبول دین می باشد،توجه به این امر نیز ضروری است. یکی از دلایلی که ممکن است عدم توجه به حلال یا حرام بودن آن را در پی داشته باشد، شرایط استفاده و اسباب دسترسی آن می باشد که به راحتی میسر می شود. در عین حال بهانه هایی همچون نیاز داشتن به یک مرجعی که فیلتر شده و ... توجیه مناسبی برای استفاده از فیلتر شکن نمی باشد.

۲- در حال حاضر تعدادی از سایت ها به گفته رئیس مرکز ملی فضای مجازی به دلیل نبود امکانات کافی در کشور برای اعمال فیلترینگ به اشتباه فیلتر شده است که به همین دلیل مردم از ابزارهای فیلترشکن استفاده می کنند. از طرفی برای حل این معضل خدمات قانونی VPN مدتی است از طریق سایت به متقاضیان ارائه می شود که تا حدودی می تواند مشکلات این حوزه را بر طرف نماید. هر چند این روشها، روشهایی تثبیت شده و دائمی برای دسترسی ساماندهی شده به اینترنت نمی باشد که جا دارد دولت جدید که این روزها وزرایشان در حال گرفتن رأی اعتماد از مجلس هستند (خصوصا وزیر ارتباطات و فن آووری) شرایط مناسب تری را در این زمینه فراهم نمایند.

۳- در کنار نظارت های مستمر و پویایی  که وجود آن نیز ضروری به نظر می رسد، برنامه ریزی برای ساماندهی بهتر فیلترینگ نیز یکی از مواردی است که حائز اهمیت است. در حقیقت یکی از دلایل اصلی استفاده از فیلترشکن و VPN های غیر قانونی سایت هایی است که بدون دلیل فیلتر شده اند. در روایات ما نیز به این موضوع اشاره شده است که الانسان حریص علی ما منع.. انسان به چیزی که از آن منع شود حریص است. هر چند این موضوع تناقضی با نظارت دقیق بر روی موضوع فیلترینگ ندارد.